گل سرخ ، گلها و یا گلبرگهای قرمز یا قرمز متمایل به صورتی با بوئی بسیار معطر و طعمی شیری و گس حاصل از دو گونه گلسرخ “گل محمدی” با رنگ صورتی و “گل ورد” با رنگ قرمز تیره می باشند.گلهای درشت و بسیار خوشبو که در شمال غرب، مرکز و جنوب ایران کشت می گردند. زمان برداشت گل محمدي اوایل اردیبهشت تا اواسط تیرماه است در هر منطقه 30-20 روز طول میکشد. برداشت در هواي خنک بامدادي یا هنگام بعدازظهر انجام میشود؛ زیرا هواي گرم گلها را بهسرعت پژمرده میکند و در صورت تاخیر، طی 24 ساعت رنگ آن سفیدشده و میریزد و درون سبدهاي خاصی که تهویه هوا صورت گیرد انجام گیرد. گیاه گل محمدی هم اکنون در استانهاي کاشان، فارس و کرمان و اصفهان در سطح وسیع کشت میشود. گونه دیگر بیشتر استانهای شمال غربی کشور کشت می شوند.
قسمتهای مورد استفاده گل سرخ:
متداولترین برداشت ، گل باز بوده و عمدتا برای تولید گلاب و اسانس استفاده می شود.علاوه بر گل باز ، غنچه نیز برداشت می شود. در برخی نقاط غنچه چینی نیز بسیار رواج دارد و بازار صادراتی دارد.
کاربرد های گل سرخ:
از گل باز گیاه گل محمدی عمدتا برای تولید گلاب و اسانس استفاده می شود. به عنوان ماده معطر و طعم دهنده در آشپزی و قنادی و همچنین بصورت خشک شده نوشیدنی های دم کردنی همچون چای و دمنوش نیز کاربرد فراوان دارد.
در کشور ما از غنچه برای تولید و گلاب و عرق گیری استفاده نمی شود و پس از خشک کردن برای صادرات استفاده می شود.
از نوع دیگر گیاه گل سرخ که به رنگ قرمز تیره می باشد برای تولید مربا بیشتر استفاده می شود.
خواص تغذیه ای و دارویی گل سرخ:
خواص دارویی و غذایی آن عبارت اند از: تقویت کننده بدن انسان، تقویت کننده خون، برطرف کننده یبوست و تمیزکننده روده برطرف کردن دردهاي معده، ملین کننده و مسهلی بسیار قوي، ضدالتهاب، ضداضطراب، از بینبرنده لک صورت و لطیفکننده پوست صورت و بدن، ضداسپاسم، مسکن، اشاره کرد.
هل
به عنوان ملکه ادویه ها شناخته می شود و پس از زعفران و وانیل سومین ادویه گران در جهان است
برای دو هزار سال است که توسط یونانیان،هندی ها، ایرانیان، مصری ها، چینی ها و رومی ها در غذاها، نوشیدنی ها، داروها وعطرها مورد استفاده قرار می گیرد.
به عنوان ادویه در آشپزی هندی، ایرانی و عربی بسیار متداول است و در ترکیب با چای سیاه و سبز و دیگر گیاهان دارویی بسیار شناخته شده و پر کاربرد می شود.
هل کشت شده در جنوب هند و سریلانکا کوچکتر اما آروماتیک تر است.
هل در اروپا به غیر از اسکاندیناوی چندان متداول نیست.
گونه شناسی هل:
دو نوع هل وجود دارد: هل سبز که از سبز تا زرد نخودی کمرنگ مایل به زرد می باشند، که تحت عنوانtrue cardamom شناخته می شود و هل قهوه ای تا سیاه رنگ که اصطلاحا false cardamom شناخته می شود. پروفایل عطری بسیار متنوعی دارد.
هل سبز بومی هند و سریلانکا ست و در تایلند ، سوماترا و گواتمالا و مالزی نیز کشت می شود.
قسمت های مورد استفاده هل:
قسمت های مورد استفاده دانه ها می باشند که برای جلوگیری از کاهش اسانس و کاهش تقلب بوسیله سایر گیاهان نزدیک به صورت میوه نگهداری می شود.
خواص تغذیه ای و دارویی هل:
هل حاوی ریز مغذی هایی همچون کلسیم منیزیم پتاسیم و منگنز می باشد.
طبق سنت و عادت هندی ها برای رفع بوی دهان پس از غذا ، غلافهای هل را می جوند همینطور بعد از شام برای کمک به هضم غذا. جویدن دانه های هل در رفع بوی بد دهان و کاهش ترشح بزاق موثر است.
هل به بهبود و رفع حالت تهوع و استفراغ کمک می کند و در صورت مصرف توسط مادرانی در دوره شیردهی هستند می تواند دردهای کولیکی نوزادان را تسکین دهد و همچنین باعث افزایش تعریق به تنظیم دمای بدن و خنک شدن آن در فصول گرم سال کمک می کند.
کاربرد هل:
هل سبز جزء مهمی از چای ماسالا محسوب میشه که در هند به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و هم اکنون در سراسر دنیا نیز در حال گسترش است.
دم شدن دانههای هل شکسته به همراه چای باعث ایجاد بوی مطبوعی در چای شده و می تواند برای درمان تنظیم تپش قلب، کاهش خستگی ناشی از کار زیاد و افسردگی مورد استفاده قرار گیرد.
این دم کرده می تواند با دفع سموم از بدن منجر به بهبود رنگ پوست ، رفع حساسیت های جلدی و جوش های چرکی است.
همچنین در کاهش نشانه های سرماخوردگی و سرفه ، بهبود عملکرد دستگاه گوارش بویژه مثانه و کلیه و نفخ شکم به کار می رود.
چای سیاه پلاس با طعم گل سرخ و هل
یکی از مهمترین عوامل در انتخاب و مصرف مواد غذایی ظاهر و نما و همچنین طعم و مزه است.این محصول از هر سه جنبه مهم کیفی که اشاره شد ،در کنار خواص سلامتی؛ ترکیب دلشینی را برای مشتریان فراهم می آورد. همراهی چای با برگهای گل سرخ و دانه هل بهترین انتخاب به منظور بهبود عملکرد دستگاه گوارش و همچنین در اصطلاح طب سنتی با طبعی متفاوت از چای سیاه به عنوان مصلح چای سیاه است.همچنین با عطر و بویی دل انگیز و خاص می تواند به آرامش را از پس یک روز پر از تنش و خستگی به همراه بیاورد.